smurfen_herne_1.png

Smurfen, een woord uit Herne

woe 24 okt 2018

"Als straks het woord smurf zijn plaats krijgt in het Van Dale-woordenboek, zal iemand zich misschien afvragen wie dat woord uitvond." Het zijn de eerste zinnen van een krantenartikel uit 1958. Vandaag, 60 jaar later, weten we dat dat Armand Van Raalte was. Een man uit Herne.

De Smurfen bestaan 60 jaar. De blauwe figuurtjes van cartoonist Peyo zijn vandaag wereldberoemd. Eigen is Schtroumpfs hun naam, een woord uit de Franse soldatentaal dat zoiets als idioot betekent. Naar een Nederlandstalige vertaling voor de figuurtjes was het lang zoeken. Tot Armand Van Raalte uit Herne in 1958 de naam ‘Smurfen’ bedacht.

“Mijn vader was vertaler bij de uitgeverij Dupuis, die de stripboeken van Peyo uitgaf. Hij moest een woord bedenken dat makkelijk kon uitgesproken worden en bovendien vervoegd kon worden als werkwoord. Het was zijn dagelijks werk, maar ik weet toch dat hij er lang heeft moeten naar zoeken,” zegt Armands dochter Lucie Van Raalte.

Met succes. De strips zijn Belgisch erfgoed geworden, de naam klinkt bij iedereen als muziek in de oren. Maar Armand heeft het niet meer mogen meemaken. "Hij is in 1967 verongelukt. Het is spijtig dat hij het succes van de Smurfen en de verspreiding van het woord niet heeft gekend. Niet dat hij daarmee te koop zou gelopen hebben. Mijn vader was een eenvoudige man,” aldus Lucie.

Lucie woont vandaag de dag nog altijd in het huis van haar vader, in het centrum van Herne. “Ik ben enorm fier op mijn vader omdat hij de naam 'Smurf' heeft bedacht. Daarom vind ik het wat jammer dat zijn naam nooit vermeld wordt als het over de Smurfen gaat, ook nu ze 60 jaar bestaan niet. Hij heeft nooit de vruchten mogen dragen van het iconische woord dat hij toen uitvond,” besluit Lucie.