SciMingo vzw en NBN bekronen met de NBN Sustainability Award de strafste scriptie rond duurzaamheid binnen de Vlaamse Scriptieprijs. De prijs is goed voor 1.500 euro. Uit 34 inzendingen koos een jury van duurzaamheidsexperten Elisa Kooy (23) als winnaar.
Een probleem van 75 miljoen ton
Met de groei van de wereldbevolking, neemt ook de wereldwijde consumptie van vis en schaaldieren toe en daarmee ook de hoeveelheid marien bioafval – de niet-eetbare delen van deze dieren. “Jaarlijks gooien we wereldwijd zo’n 75 miljoen ton marien bioafval, zoals graten, huiden en ingewanden, weg. Dat is het equivalent van een half miljoen blauwe walvissen”, licht bio-ingenieur Elisa Kooy toe.
In haar masterthesis onderzocht Kooy een manier om deze afvalstroom om te zetten tot een waardevol product. Op dit moment gebruiken we slechts een deel van dit afval voor de productie van vismeel of visolie. De rest wordt vaak vergist, gestort, verbrand of zelfs illegaal in zee gedumpt, wat leidt tot geurhinder, watervervuiling en andere problemen. “We dienen het afval in te zetten voor waardevolle toepassingen, zeker nu circulaire economie en zero waste-initiatieven steeds belangrijker worden”, vult Kooy aan.
Hydrochar: van afval naar “zwart goud”
In Zuid-Korea onderzocht Kooy drie maanden lang hoe ze vis- en schaaldierresten om kon zetten in hydrochar. Ze verzamelde afvalresten van een lokale vismarkt nabij de Ghent University Global Campus. Die vermaalde ze in het laboratorium tot een slurry, die ze in een waterige oplossing verhitte in een reactor. “De stijgende temperatuur en omzetting van biomassa zorgen voor druk in de reactor. Hierdoor breekt het bioafval af en verkoolt het tot een mengsel waaruit we een droge, donkere stof kunnen filteren: hydrochar”, verklaart Kooy.
In vergelijking met het oorspronkelijke afval is hydrochar compacter, stabieler en geurloos. “We zijn gestart met een stinkend, blubberig hoopje afval dat de verkopers op de vismarkt maar al te graag kwijt wilden. We eindigen met een vast, beter ruikend en chemisch interessanter eindproduct”, vertelt Kooy. De toepassingen zijn alvast veelbelovend: als bodemverbeteraar, elektrodes voor superbatterijen of filter voor waterzuivering. “Wie weet gebruiken we het later dus in onze moestuin, filteren we er ons afvalwater mee of slaan we er onze elektriciteit in op.”
Een spannende finale
Op 8 november verdedigden de vijf genomineerden van de NBN Sustainability Award hun scriptie voor de jury van NBN. “Het jong en creatief enthousiasme en de onderbouwde kennis van de laureaten maken hun scripties inspirerend en innoverend, waardoor de keuze erg moeilijk werd", aldus de juryvoorzitter Marc Van Overmeire. “Het draaide uit op een nek-aan-nekrace, waarbij het hergebruik en de transformatie van marien bioafval in nuttige grondstoffen zoals meststoffen en supercondensatoren onze voorkeur geniet: een prachtig voorbeeld van circulaire economie gebracht door Elisa Kooy.”
Kooy werd op donderdagavond bekroond met de NBN Sustainability Award in het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen in Brussel. Haar werk prijkt bovendien op de longlist van de Vlaamse Scriptieprijs, waarbij ze in aanmerking komt voor de hoofdprijs. Begin december weten we of ze ook een plaats op die shortlist weet te bemachtigen.
